Veteriner Araştırma Grubu

Doç. Dr. İsfendiyar DARBAZ
- Grup Lideri

Araştırmacılar: Prof. Dr. Selim Aslan, Prof. Dr. Abdullah Başoğlu, Doç. Dr. Beyza Ulusoy, Dr. Deniz Ceylanlı, Dr. Fatma Kaya Yıldırım, Dr. Feride Zabitler, Dr. Hazel Tamakan, Dr. Hüseyin Şah, Araş. Gör. Sevgi Gençosman

İnsan, hayvan ve ekosistem arasındaki ilişki dünyanın var olduğu günden bu yana süre gelmektedir. Bu üçlü arasındaki ilişki oldukça karmaşıktır. Ekosistemde meydana gelen her türlü değişiklikler doğrudan insan ve hayvan sağlığına yansımaktadır. İnsan patojenlerinin %60’ınden fazlası hayvansal kökenlidir. Günümüzde halk sağlığı açısından önemli olan bulaşıcı hastalıkların yaklaşık % 25’ini zoonotik hastalıklar oluşturmaktadır. Zoonozlar; hayvanlardan insanlara bulaşan ve hem hayvanlarda hem insanlarda benzer klinik bulgular gösteren hastalıklardır. Küresel anlamda yılda bir milyardan fazla insan zoonozlardan kaynaklanan enfeksiyon vakasına maruz kalmakta, bir milyon insanın ise zoonozlardan hayatını kaybettiği belirtilmektedir. Hayvan sağlığının global önemi ve insan ile hayvan sağlığı arasındaki doğrudan bağlantı insan hastalıklarının çoğunun hayvan kaynaklı olduğu gerçeğini destekliyor.

İnsanlar ve hayvanların doğanın vazgeçilmez parçaları olduğunu unutmamalıyız. İnsan nüfusunun önemli bir kısmı; meslekleri gereği, yaşadıkları yerlerin coğrafi konumu ya da ülkelerin kültürlerine göre değişik aralıklarla hayvanlarla veya hayvansal ürünlerle yakın temasta bulunuyorlar. Kentsel yaşamda evde beslenen evcil hayvanlar ile kırsal kesimde büyükbaş veya küçükbaş hayvanlar insanlarla iç içe yaşıyorlar. Hayvansal gıdaların elde edilmesi, hazırlanması, paketlenmesi, depolanması ve dağıtılmasına kadar insan unsuru ön plana çıkıyor. Zira süt ve süt ürünleri, et ve et ürünleri yaşamamız için vazgeçilemez gıdalar. Halk sağlığı açısından önemli olan endemik ve ortaya çıkan zoonotik hastalıkların etkisini azaltmak, çok sektörlü işbirliği ve disiplinler arası ortaklıklar gerektirir.

Bugün dünya üzerinde insanlarda ortaya çıkan bulaşıcı hastalıkların yüzde 75’inden fazlasının köken olarak zoonotik olması disiplinlerarası, çok sektörlü “Tek Sağlık” yaklaşımı, etkili önleme ve kontrol için kilit bir strateji olarak görülmektedir. Küresel zoonozla mücadelede “Tek Sağlık”, ihtiyaç duyulan bütüncül, tek bir hedefe yönelmeyi, ortak karar vermeyi sağlayan bütünleştirici bir sistemdir. Tek Sağlık konsepti, hastalık epidemiyolojisi bağlamında insanlara bilinç kazandırmayı ve halk sağlığının kalitesini iyileştirmek için koruyucu stratejiler geliştirmeyi amaçlamaktadır. Tüm uzmanlar pandemilerle mücadele edebilmek için “disiplinlerarası işbirliği ve beraber çalışma ruhu” gerektiğini dile getirmektedir.

Veteriner Araştırma Grubu olarak Tek sağlık bilinci ile hareket ederek hayvan sağlığının global önemi doğrultusunda araştırmalar yaparak insan, hayvan ve ekosistem üçgeninde hayvan hastalıklarının tanı, tedavi ve korunması amacıyla katma değeri yüksek ürünler geliştirmek ve bu alanda uluslararası standartlarda araştırma yapabilen araştırmacıların yetiştirilmesini sağlayacak projeler üretmek. Özellikle Ülkemizde çiftlik hayvanlarında yardımcı üreme tekniklerinden yararlanarak verimlerin arttırılmasını hedefleyen araştırmaların planlanması, ruminant ve diğer hayvan türlerinde infertilitenin önlenmesi ve yeni doğan yavru sayısının arttırılması için teknolojik yöntemlerden yararlananrak projelerin üretilmesi, mikrobiyel hastalıklardan kaynaklanan ekonomik kayıpların önlenmesi, gıda değeri olan ürünlerin Arge çalışmaları kapsamında farklı tüketici taleplerini karşılayacak yönde hayvansal ürün geliştirilmesi, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların önlenmesi dolayısıyla halk sağlığının korunması ve bu bağlamda Tek sağlık konseptinde multidisipliner alanlarda araştırmacılar için çok disiplinli bilimsel aktivitelerin yapılabilmesini sağlamaktır.