AMAÇ ve HEDEF

İlaç, canlılardaki patolojik bir durumu tedavi edici yada yaşam için gerekli eksikliği yerine sağlayıcı özelliğe sahip, fizyolojik fonksiyonları düzeltmek, iyileştirmek veya değiştirmek amacı için kullanılan/uygulanan madde veya maddeler kombinasyonudur.

İlaç Tasarım ve Geliştirme Araştırma Grubu 30.05.2025 tarihinde Yakın Doğu Üniversitesi, DESAM Enstitüsü bünyesinde kurulmuştur. Araştırma grubu ekibi Prof. Dr. H. Seda Vatansever (Grup lideri), Doç. Dr. Emine Erdağ Haskoloğlu, Yrd. Doç. Dr. Ayşe Seyer, Yrd. Doç. Dr. Faika Başoğlu ve Yrd. Doç. Dr. Burak Durmaz ‘dan oluşmaktadır. Tıbbi temel bilimler alanı ile farmasötik kimya alanını bir araya getiren araştırma grubu in vitro ve in vivo çalışmalar ile ilaç tasarım ve geliştirmeye yönelik tüm süreçlerde katkı sağlamayı misyon olarak belirlemiştir.

Farklı hastalıklar için ilaç seçimi önemli olmakla birlikte, kişiye özel veya hastalığa özel tedavilerde mevcut ilaçların kullanımına ilaveten, yeni ilaç tasarımların yapılması, ilaç adayı olabilecek moleküllerin veya doğal kaynaklardan elde edilen maddelerin keşfi, in vitro ve in vivo çalışmalar ile tasarımı yapılan/elde edilen ilaçlar adaylarının test edilmesi, bilgisayar destekli ilaç tasarım tekniklerinin kullanılması ile modellemelerin gerçekleştirilmesi sonrasında ilaç endüstrisine katkı sağlanması, yerli ve milli ilaç geliştirilmesine yönelik çalışmaların, iş birliklerin yapılması araştırma grubunun temel amacıdır. Özellikle ilaç tasarım ve geliştirme çalışmaları ile ürünlerin tedavi potansiyellerini ortaya koymak, ilaç ve hastalık hedeflerini yanı sıra kişileştirilmiş tedavi süreçlerine yönelik araştırmalar yapmayı ve bu konularda eğitim vermeyi hedeflemektedir.

Araştırmacılar

Prof. Dr. H. Seda Vatansever Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp fakültesinden 1989 yılında mezun olduktan sonra YÖK bursu ile Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-Embriyoloji Anabilim dalı araştırma görevlisi olarak 1994-1997 yılları arasında University of Liverpool, Human Anatomy and Cell Biology bölümünde doktorasını tamamlamıştır.

1998 yılında Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-Embriyoloji AD yardımcı doçent, 2004 yılında doçent ve 2011 yılında Prof. ünvanı alarak halen aynı anabilim dalında öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

Meslek hayatında şu ana kadar ulusal ve/veya uluslararası ortaklı 120 projede yürütücü/araştırmacı olarak yer almış, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Seçmeli dersler kapsamında Türkiye’deki Bilimsel Çalışmalar ve Kariyer Danışmanlığı dersi ile genç araştırmacılara her zaman destek veren Prof. Dr. Seda Vatansever TÜBİTAK-2209 kapsamında desteklenmiş toplamda 20 öğrenci projesinde de danışman öğretim üyesi olarak görev almıştır.

Bilimsel yayın olarak 172 tanesi SCI/SCI expanded dergilerde yayınlanmış toplamda 188 uluslar arası makalesi, 250 den fazla ulusal ve uluslararası bildirisi bulunmaktadır. 2011, 2012, 2013, 2014 yıllarında Celal Bayar Üniversitesi yıllık yayın performans ödülü, 2014 yılında meslek hayatında bir defa alınabilen Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Alanında Bilim Ödülü, 2014 yılı Atıf ödülü sahibidir. Ayrıca Yakın Doğu Üniversitesi 2022, 2023 ve 2024 Yayın performans ödülü ile 2024 Araştırma ödülü sahibidir. Bildiri, poster, TÜBA olmak üzere toplamda 47 adet ödülü bulunmaktadır.

Royal Society-TUBİTAK bursu ile 1 ay Manchester Kök Hücre laboratuvarında, BAP Projesi kapsamında California CHOC Hospital da insan embiyonik kök hücre sertifika programına dahil olmuş ve Ağustos 2012 yılında YÖK desteği ile Harvard Medical Scholl da kanser immunolojisi konularında çalışmak üzere 1,5 aylık program dahilinde destek almıştır. 2018 ve 2020 yıllarında Minnesota üniversitesinde çalışmalarına devam eden Prof. Dr. H. Seda Vatansever, kök Hücre ve klinik kullanımı, embriyonik ve mezenkimal kök hücre kültürü ve farklılaştırılması, kanser biyolojisi, kişiye özel tedavi, hücre ölümü, kanser tedavisinde yeni stratejiler, ekstresellüler vezikül analizleri, özellikle eksozom, bunlara ilaveten oosit kültürü ve in vitro fertilizasyon teknikleri ile ilgilenmekte, hücre kültürü teknikleri histolojik ve moleküler teknikler çalışma alanını oluşturmaktadır.

Prof. Dr. H. Seda Vatansever 2022-2025 yılları arasında TUBİTAK-SBAG danışma kurulu üyeliği yapmıştır. Hücre Ölümü Araştırma derneği kurucu üyesi ve halen dernek başkanıdır. Yakın Doğu Üniversitesi Deneysel Sağlık Bilimleri Araştırma (DESAM) Enstitüsü kurucu üyesi ve halen yönetim kurulu üyeliği görevleri ile Yakın Doğu Üniversitesi BAP Koordinatörlüğü aktif olarak devam etmektedir.

Doç. Dr. Emine Erdağ Haskoloğlu, Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Kimya Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Lisans ve doktora eğitimlerini aynı fakültede tamamlamış olan Dr. Erdağ Haskoloğlu, özellikle sinir sistemi hastalıkları, kanser ve enfeksiyonlara karşı ilaç tasarımı, sentezi ve in silico yaklaşımlar üzerine çalışmaktadır.
Çalışmaları; nörodejeneratif hastalıklarda melatonin biyolojisi, sirkadiyen ritim ve ilaç ilişkileri, benzoksazol türevlerinin sitotoksik etkileri, COVID-19 ve bağışıklık sistemi hedefli aşı adjuvanları ve fotoduyarlı ilaç tasarımları gibi yenilikçi konuları kapsamaktadır. Moleküler modelleme, farmakofor analizleri, ADME/Tahminleri ve hedefe yönelik ilaç keşfi çalışmalarında disiplinler arası yaklaşımlarla ilerlemektedir.
Emine Erdağ Haskoloğlu’nun çalışmaları, Molecules, Chronobiology International, ChemistrySelect, Current Alzheimer Research ve Anti-Cancer Agents in Medicinal Chemistry gibi saygın dergilerde yayımlanmıştır. Google Scholar verilerine göre; h-indeksi 6, toplam atıf sayısı 117, ve i10 indeksi 3’tür.
2022 ve 2023 yıllarında özellikle COVID-19 ve melatonin ilişkisi üzerine yaptığı çalışmalar dikkat çekmiş; 2024 yılında ise Alzheimer hastalığı ve bağışıklık sistemi hedefli moleküler dinamik analizleri gibi çeşitli konularda birçok yayına imza atmıştır.
Dr. Erdağ, disiplinler arası yayınlarında geniş bir işbirliği ağıyla çalışmakta; Yakın Doğu Üniversitesi’nin yanı sıra Gazi Üniversitesi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi ve yurt dışından araştırmacılarla ortak projeler yürütmektedir. Aynı zamanda lisans ve lisansüstü düzeyde Farmasötik Kimya, İlaç Tasarımı ve Moleküler Modelleme derslerini vermektedir.

Yrd. Doç. Dr. Ayşe Seyer, 1986 yılında Güzelyurt-Bostancı’da doğdu. 2003 yılında Güzelyurt Türk Maarif Koleji’nden, 2007 yılında ise Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden mezun oldu. 2007 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’nda yüksek lisans eğitimine başladı. Yüksek lisans eğitimi süresince tıbbi mikoloji laboratuvarında görev aldı ve bu alanda çalışmalar yürüttü. 2009 yılında fungal sideroforlar (Candida ve Aspergillus cinsleri) ve ‘sid’ geni üzerinde yürütmüş olduğu tez çalışmasını başarı ile tamamlayıp mezun olmuştur. Aynı yıl FEMS (Federation of European Microbiological Societies) bursiyeri olarak kabul aldığı Università degli Studi di Siena (Siena Üniversitesi Tıp Fakültesi- İtalya)’da bakteri ve mantarlar üzerinde antimikrobiyal, biyosid ve dezenfektan dirençleri ile ilgili çalışmalar yürüttü. 2009-2010 yılları arasında TÜBİTAK 7. Çerçeve Projesi olarak kabul olan ‘BIOHYPO-Confronting the clinical relevance of biocide induced antibiotic resistance’ projesinde araştırmacı olarak görev aldı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’nda başlamış olduğu doktora eğitimine, Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’nda devam etti ve 2016 yılında mezun oldu. Araştırma alanları tıbbi mikoloji, vektör aracılı enfeksiyonlar, tıbbi entomoloji ve parazitolojidir. Tıbbi mikoloji alanında özellikle Candida türleri üzerinde çalışmalar yürütmektedir.

Yrd. Doç. Dr. Burak Durmaz, Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakülesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Doktora çalışmalarını doğal ürünler ve kozmetik alanında yürüttüğü enzim saflaştırması ve gıda zenginleştirmesi temelli projelerle tamamlamış, doğal bileşiklerin antikanser etkileri ve biyokimyasal mekanizmaları üzerine önemli bulgular ortaya koymuştur. Yüksek lisans ve doktora sürecinde hem YÖK 100/2000 hem de TÜBİTAK 2211-A burslarıyla desteklenmiştir.
Barselona Üniversitesi’nde ileri analitik teknikler eğitimi aldığı süre boyunca histamin ve DAO (Diamin Oksidaz) üzerine çalışmış; özellikle bitkisel kaynaklardan elde edilen DAO enziminin saflaştırılması ve fermente gıdalardaki histamin düzeylerini düşürmeye yönelik yenilikçi yaklaşımlar geliştirmiştir. Bu çalışmaları kapsamında bir patent başvurusunda bulunmuş ve yenilikçi araştırma ödülü kazanmıştır.
Araştırma alanları; nöroenflamasyon, mikrogliyal aktivasyon, oksidatif stres, histamin biyokimyası, DAO enzimi ve doğal ürünlerin terapötik etkileridir. Özellikle hücre kültürü, enzim saflaştırma, biyobelirteç analizi ve doğal kaynaklı biyokimyasal formülasyonlar üzerine disiplinler arası projeler yürütmektedir.
Başta Scientific Reports, Biomedicine & Pharmacotherapy, Applied Biochemistry and Biotechnology ve Frontiers in Pharmacology olmak üzere uluslararası hakemli dergilerde yayımlanmış 20’nin üzerinde bilimsel yayını bulunmaktadır. IFCC bursiyeri olarak EuroMedLab kongresinde sunum yapmaya hak kazanmıştır. Dr. Durmaz, aynı zamanda DAO Research Institute’un Türkiye temsilcisidir.
DAO’nun nörodejeneratif hastalıklardaki terapötik potansiyelini inceleyen projeleriyle öne çıkan Dr. Durmaz, Amerika, İspanya ve KKTC’deki araştırma gruplarıyla uluslararası iş birlikleri yürütmektedir. Ayrıca hücre kültürü, doğal ürün biyokimyası ve biyokimyasal eğitim alanlarında genç bilim insanlarının gelişimine katkı sağlayan çeşitli eğitim ve organizasyonlar düzenlemektedir.

Yrd. Doç. Dr. Faika Başoğlu, Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Kimya Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. İstanbul Üniversitesi’nde tamamladığı doktora çalışmasında, imidazo[2,1-b]tiyazol türevlerinin sentezi ve biyolojik aktiviteleri üzerine yürüttüğü çalışmalarla antikanser ve antimikrobiyal potansiyele sahip yeni bileşikler geliştirmiştir.
Florida Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulunduğu dönemde antibakteriyel ilaç keşfi üzerine çalışmış, özellikle biyofilm yok edici küçük moleküller üzerinde deneyim kazanmıştır. Araştırma alanları; kanser, Alzheimer hastalığı ve antibakteriyel tedavi hedefli küçük molekül ilaç tasarımıdır. Farmasötik kimya alanında özellikle hesaplamalı ilaç tasarımı, organik sentez, karakterizasyon ve biyolojik aktivite testleri konularında disiplinler arası projeler yürütmektedir.
Başta International Journal of Biological Macromolecules, Chemical Biology & Drug Design, Pharmaceuticals ve Molecular Diversity olmak üzere çok sayıda prestijli dergide makaleleri yayımlanmıştır. H-indeksi 7 olup, 150’den fazla atıfı bulunmaktadır. TUBİTAK 1001 projesi yürütücüsü olan Dr. Başoğlu, aynı zamanda American Chemical Society (ACS) ve Türk Farmasötik ve Medisinal Kimya Derneği (TURKMEDCHEM) üyesidir.
Klinik öncesi ilaç araştırmalarında sentez ve in silico teknikleri bir arada kullandığı çalışmalarıyla öne çıkan Dr. Başoğlu, ilaç keşfi alanında uluslararası iş birlikleri yürütmekte; Amerika, Japonya, Belçika ve İtalya’daki araştırma gruplarıyla ortak yayınlara imza atmaktadır.